Moim zdaniem, Trybunał Sprawiedliwości wyrokując w sprawie C‑260/18 powiedział, że:
- Sąd może unieważnić umowę jeżeli niewiązanie zapisów abuzywnych zmienia charakter umowy tzn. np. zmienia umowę walutową na złotową.
- Skutki nieważności umowy ocenia się na moment zaistnienia sporu. Korzyść jest decyzją konsumenta.
- Sąd nie może plombować umowy.
- Tylko konsument może utrzymać w mocy nieuczciwe warunki.
Uwaga!
Należy zauważyć, że TS UE rozważał umowę indeksowaną. Tutaj trzeba zrozumieć co jest głównym przedmiotem umowy. Główny przedmiot to nie essentialia negotii, czyli główne postanowienie. Główny przedmiot co coś innego. Głównym przedmiotem umowy było zadłużenie się w/g niskiej stopy procentowej, a uzyskani to stosując różne techniki z różnymi głównymi postanowieniami umowy tzw. essentialia negotii.
A oto jak do tego doszedłem. TS UE odpowiedział na pytania w kolejności 4, 2, 1, 3 - taką też kolejność przedstawiam.
Pytanie 4
Pytanie Sądu
Czy uznanie za nieuczciwe postanowień umownych określających wysokość i sposób spełnienia świadczenia przez strony może prowadzić do sytuacji, w której ustalony na podstawie treści umowy z pominięciem skutków nieuczciwych warunków kształt stosunku prawnego odbiegać będzie od objętego zamiarem stron w zakresie obejmujących główne świadczenie stron, w szczególności - czy uznanie za nieuczciwe postanowienia umownego oznacza, że możliwe jest dalsze stosowanie innych, nieobjętych zarzutem abuzywności postanowień umownych, określających główne świadczenie konsumenta, których uzgodniony przez strony kształt (wprowadzenie ich do umowy) był nierozerwalnie związany z zakwestionowanym przez konsumenta postanowieniem?
Odpowiedź TS UE
Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy, po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i oprocentowanego według stopy procentowej bezpośrednio powiązanej ze stopą międzybankową danej waluty, przyjął, zgodnie z prawem krajowym, że ta umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy.Wersja prosta odpowiedzi TS UE
Artykuł 6 ust. 1 nie stoi on na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy przyjął że ta umowa nie może nadal obowiązywać z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy.Wersja dla konsumenta
Sąd może unieważnić umowę jeżeli niewiązanie zapisów abuzywnych zmienia charakter umowy tzn. np. zmienia umowę walutową na złotową.Wersja graficzna
Pytanie 2
Pytanie Sądu
Czy ewentualna ocena skutków upadku całej umowy dla konsumenta powinna następować przy uwzględnieniu okoliczności istniejących w chwili jej zawarcia, czy też w chwili zaistnienia sporu pomiędzy stronami odnośnie skuteczności danej klauzuli (powołania się przez konsumenta na jej abuzywność) i jakie ma znaczenie stanowisko wyrażane w toku takiego sporu przez konsumenta?
Odpowiedź TS UE
Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że z jednej strony skutki dla sytuacji konsumenta wynikające z unieważnienia całości umowy, takie jak te, o których mowa w wyroku z dnia 30 kwietnia 2014 r., Kásler i Káslerné Rábai (C‑26/13, EU:C:2014:282), należy oceniać w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w chwili zaistnienia sporu, a z drugiej strony, do celów tej oceny decydująca jest wola wyrażona przez konsumenta w tym względzie.Wersja prosta odpowiedzi TS UE
Artykuł 6 ust. 1 należy interpretować w ten sposób, że skutki dla sytuacji konsumenta wynikające z unieważnienia całości umowy należy oceniać w świetle okoliczności w chwili zaistnienia sporu. Decydująca jest wola wyrażona przez konsumenta w tym względzie.Wersja dla konsumenta
Skutki nieważności umowy ocenia się na moment zaistnienia sporu. Korzyść jest decyzją konsumenta.Wersja graficzna
Pytanie 1
Pytanie Sądu
Czy jeśli skutkiem uznania określonych postanowień umownych, określających sposób spełnienia świadczenia przez strony (jego wysokość), za nieuczciwe warunki umowne w rozumieniu dyrektywy 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz. U. UE L 1993.95.29) miałby być niekorzystny dla konsumenta upadek całej umowy, możliwe staje się wypełnienie luk w umowie nie w oparciu o przepis dyspozytywny stanowiący jednoznaczne zastąpienie nieuczciwego warunku, ale w oparciu o przepisy prawa krajowego, które przewidują uzupełnienie skutków czynności prawnej wyrażonych w jej treści również przez skutki wynikające z zasad słuszności (zasad współżycia społecznego) lub ustalonych zwyczajów?
Odpowiedź TS UE
Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie wypełnieniu luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, które się w niej znajdowały, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone w treści czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikające z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, jeżeli strony umowy wyrażą na to zgodę.Wersja prosta odpowiedzi TS UE
Artykuł 6 ust. 1 stoi na przeszkodzie wypełnieniu luk w umowie.Wersja dla konsumenta
Sąd nie może plombować umowy.Wersja graficzna
Pytanie 3
Pytanie Sądu
Czy możliwe jest utrzymanie w mocy postanowień stanowiących w myśl norm dyrektywy 93/13/EWG nieuczciwe warunki umowne jeśli przyjęcie takiego rozwiązania byłoby w chwili rozstrzygania sporu obiektywnie korzystne dla konsumenta?
Odpowiedź TS UE
Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie utrzymywaniu w umowie nieuczciwych warunków, jeżeli ich usunięcie prowadziłoby do unieważnienia tej umowy, a sąd stoi na stanowisku, że takie unieważnienie wywołałoby niekorzystne skutki dla konsumenta, gdyby ten ostatni nie wyraził zgody na takie utrzymanie w mocy.Wersja prosta odpowiedzi TS UE
Artykuł 6 ust. 1 stoi na przeszkodzie utrzymywaniu w umowie nieuczciwych warunków gdyby (konsument) nie wyraził (na to) zgody.Wersja dla konsumenta
Tylko konsument może utrzymać w mocy nieuczciwe warunki.Wersja graficzna
###
Bibliografia
- Wyrok C-260/18, http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text&docid=218625&pageIndex=0&doclang=PL&mode=req&dir&occ=first&part=1&cid=1931770
- Odczytanie pytań z marca 2018, http://styczynski.blogspot.com/2018/03/pytania-do-tsue.html
0 komentarze:
Prześlij komentarz