Zajmując się obszarem umów kredytowych, przyjmujemy zupełnie błędne założenie, że wadami prawnymi obarczone są tylko umowy odnoszone do walut obcych. Rzeczywistość jest jednak bardziej zaskakująca. Arogancja systemu bankowego jest tak wielka, że przedsiębiorstwa te naruszają nawet bardzo postawowe elementy systemu prawa. Jednym z takich elementów jest dosyć prosta ustawa o kredycie konsumenckim z 2001 roku (aktualnie z 2011). Zapraszam do zapoznania się z analizą umowy BPH S.A. z 2007 roku. 1500 słów.
Poddałem analizie umowę BPH z 2007 r. pod kątem zgodności z ustawą o kredycie konsumenckim.
Trudno w to uwierzyć, ale umowa ta nie spełnia wymogów ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 20 lipca 2001 w brzmieniu z 2007. Pracownicy banku zignorowali bardzo restrykcyjne ale i jasne przepisy prawa, co prowadzi to sankcji tzw. "kredytu darmowego". Oznacza, że kredytobiorca zwolniony jest z wszelkich opłat ponad nominalną wartość długu.
Uwaga! Jestem przekonany, że większość umów dłużnych podlegających pod ustawę o kredycie konsumenckim zawiera tego typu błędy. Tak więc ogromna rzesza klientów banków ma prawo do wezwania banku nie tylko do zaprzestania pobierania kosztów innych niż nominalna wartość długu, ale także może wezwać bank do zwrotu wszystkich nienależnie pobranych świadczeń. Dotyczy to także umów już zakończonych.
W załącznikach pokazuję jak należy policzyć RRSO w sposób zgodny z metodą przedstawioną w ustawie. Załączenie tego typu 5 faz obliczenia RRSO wykazuje na poziomie matematycznym zgodność rachunków. Stosunkowo dziwne pierwiastki znajdujące się w obliczeniach pokazują dni długu. Dla nas tajemnicze, dla specjalisty są jasne i jednoznaczne.
Oprócz błędów wynikających z nienależytej staranności banku, w umowie znajdują się także drastyczne naruszenia bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy, w szczególności algorytmu na obliczenie RRSO. Algorytm ten po nowelizacji z 2005 r. obejmuje wszelkie koszta związane z uzyskaniem kredytu i spłatą długu; także te pomijane przy obliczaniu CKK. Niniejsza analiza umowy wykazuje szereg błędów obliczeniowych, co nie oznacza, że omawiana umowa nie zawiera także innych błędów informacyjnych wynikających z ustawy. W celu dokładnej analizy każdej umowy proszę wypełnić formularz Umowa o mieszkaniowy kredyt konsumencki, wersja 2, który pomoże w ocenie zgodności z prawem.
Skutkiem błędów zawartych w umowie jest zwolnienie kredytobiorcy z wszelkich kosztów innych niż nominalna wartość długu t.j. 28 850 zł. Bank zobowiązany jest zwrócić wszystkie pobrane opłaty nie związane ze spłatą kapitału. Reszta długu spłacana jest w zależności od preferencji kredytobiorcy - jednorazowo lub w ratach w ramach terminów ustalonych w umowie.
Analizowana umowa zawiera pouczenie co należy zrobić:
Szczegółowe informacje znajdują się w przytoczonym poniżej art.15 ustawy.
Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim z uwzględnieniem:
Powyższe potwierdzone jest w samej umowie §2 ust.2
2. Błąd krytyczny - wartość łącznej kwoty wszystkich kosztów
3. Błąd poboczny - wartość odsetek
element umowy: §4 ust.1 pkt.b)
jest: 37 377,92 zł
powinno być: 37 269,66 zł
powód: drobna rozbieżność wynikająca prawdopodobnie z niuansów w datach. Nie ma jednak powodu aby bank popełniał "niuanse w datach". Do obliczeń przyjęto ostatnią możliwą z umowy datę wypłaty (5 miesiąc) oraz termin spłaty długu 2037
4. Błąd poboczny - wartość CKK
element umowy: §4 ust.2
1. Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20011001081
3. Kolejne kroki wykazujące weryfikację wartości RRSO 8,26 % na podstawie algorytmu znajdującego się w załączniku do ustawy o kredycie konsumenckim z 2001 roku z późniejszymi poprawkami.
PS. W przypadku podjęcia starań o kredyt darmowy, pomogę w przygotowaniu obliczeń w przedstawionym w artykule formacie. Nie jest to jednak wymagane. Aby osiągnąć kredyt darmowy, wystarczy wykazać, że bank pominął ważne elementy kosztów do obliczenia RRSO. To lub jakikolwiek inny wymieniany w ustawie element informacyjny.
Poddałem analizie umowę BPH z 2007 r. pod kątem zgodności z ustawą o kredycie konsumenckim.
Trudno w to uwierzyć, ale umowa ta nie spełnia wymogów ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 20 lipca 2001 w brzmieniu z 2007. Pracownicy banku zignorowali bardzo restrykcyjne ale i jasne przepisy prawa, co prowadzi to sankcji tzw. "kredytu darmowego". Oznacza, że kredytobiorca zwolniony jest z wszelkich opłat ponad nominalną wartość długu.
W załącznikach pokazuję jak należy policzyć RRSO w sposób zgodny z metodą przedstawioną w ustawie. Załączenie tego typu 5 faz obliczenia RRSO wykazuje na poziomie matematycznym zgodność rachunków. Stosunkowo dziwne pierwiastki znajdujące się w obliczeniach pokazują dni długu. Dla nas tajemnicze, dla specjalisty są jasne i jednoznaczne.
I.
Parametry umowy
Parametry ogólne
Data umowy
|
2007
|
preambuła
|
Kwota kredytu
|
29.000 zł
|
§2 ust.1
|
Raty
|
równe
|
§10 ust.5
|
Okres kredytu
|
od 2007 do 2037
|
§2 ust.2
|
Płatność dnia
|
nie ważne
|
§2 ust.9
|
Dni w roku
|
365/366
|
§10 ust.2
|
Postawienie do dyspozycji
|
3 miesiące od umowy
|
§2 ust.5
|
Wykorzystanie
|
2 miesiące od postawienia
|
§2 ust.7
|
Oprocentowanie
oprocentowanie
|
6,58000%
|
§5 ust.1
|
marża przed hipoteką
|
2,05 %
|
§5 ust.2
|
marża po hipotece
|
1,15 %
|
§5 ust.2
|
ustanowienie hipoteki
|
6 miesięcy od wykorzystania
|
Zał. 5 ust.2
|
podwyższone %
|
11 miesięcy
|
Zał. 5 ust.2, §2 ust.5, §2 ust.7
|
Ilość miesięcy spłaty długu
|
30 * 12 - 5 = 360 - 5 = 355
|
§2 ust.2, §2 ust.5, §2 ust.7
|
RRSO
|
6.78 %
|
§5 ust.1
|
Całkowity koszt kredytu
Opłata przygotowawcza
|
145 zł (0.5 % długu bazowego)
|
§3 ust.1
|
Opłata kredytowana
|
tak
|
§3 ust.3
|
Szacowane odsetki
|
37 377,92 zł
|
§4 ust.1 pkt.b)
|
CKK
|
37 522,92 zł
|
§4 ust.2
|
Inne koszta
Ubezpieczenie od ognia
|
7 155,00 zł
|
§4 ust.4 pkt.a)
|
Ustanowienie hipoteki A
|
200 zł
|
§4 ust.4 pkt.b)
|
Ustanowienie hipoteki B
|
200 zł
|
§4 ust.4 pkt.c)
|
Łączna kwota
|
44 677,92 zł
|
§4 ust.5
|
II.
Niezgodność umowy z prawem
Oprócz błędów wynikających z nienależytej staranności banku, w umowie znajdują się także drastyczne naruszenia bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy, w szczególności algorytmu na obliczenie RRSO. Algorytm ten po nowelizacji z 2005 r. obejmuje wszelkie koszta związane z uzyskaniem kredytu i spłatą długu; także te pomijane przy obliczaniu CKK. Niniejsza analiza umowy wykazuje szereg błędów obliczeniowych, co nie oznacza, że omawiana umowa nie zawiera także innych błędów informacyjnych wynikających z ustawy. W celu dokładnej analizy każdej umowy proszę wypełnić formularz Umowa o mieszkaniowy kredyt konsumencki, wersja 2, który pomoże w ocenie zgodności z prawem.
III.
Skutek niezgodności umowy z prawem
Analizowana umowa zawiera pouczenie co należy zrobić:
§13. W przypadku naruszenia przez Bank postanowień art. 4-7 ustawy z dnia 20 lipca 2001r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100 , poz. 1081 z późn. zm.) Kredytobiorca, po złożeniu w Banku pisemnego oświadczenia, zobowiązany jest do zwrotu kredytu bez oprocentowania i innych kosztów kredytu należnych Bankowi, za wyjątkiem kosztów ustanowienia zabezpieczenia i ubezpieczenia kredytu, w terminie 6 miesięcy od dnia uznania przez Bank zasadności oświadczenia złożonego przez Kredytobiorcę, jednorazowo lub w ratach w wysokościach ustalonych z Bankiem.
Szczegółowe informacje znajdują się w przytoczonym poniżej art.15 ustawy.
IV.
Przepisy prawa
- Dz.U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1081,
- Dz.U. z 2003 r. Nr 109, poz. 1030,
- Dz.U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959,
- Dz.U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1693,
- Dz.U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1316.
Powyższe potwierdzone jest w samej umowie §2 ust.2
V.
Ważniejsze postanowienia ustawy
1. Obowiązek podania w umowie ważnych parametrów kredytu
Art. 4. 2. Umowa powinna zawierać następujące dane:
6) informację o całkowitym koszcie kredytu i rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, o których mowa w art. 7 ust. 1 i 2, 9) informację o łącznej kwocie wszystkich kosztów, opłat i prowizji, do których zapłaty zobowiązany jest konsument,
2. Metoda na obliczenie CKK, a także odniesienie do Załącznika w sprawie obliczenia RRSO. CKK nie zawiera ubezpieczeń i zabezpieczeń.
art.7 1. Całkowity koszt kredytu oznacza wszystkie koszty wraz z odsetkami i innymi opłatami i prowizjami, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, z wyjątkiem kosztów: 1) które ponosi konsument w związku z niewykonaniem swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt konsumencki, 2) które w związku z nabyciem rzeczy lub usługi ponosi konsument, niezależnie od tego, czy nabycie następuje z wykorzystaniem kredytu, 3) prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty oraz kosztów przelewów i wpłat na ten rachunek, chyba że konsument nie ma prawa wyboru podmiotu prowadzącego rachunek, a koszty te przekraczają koszty dla rachunków oszczędnościowych stosowane przez podmiot prowadzący rachunek, 4) ustanowienia, zmiany oraz związanych z wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczenia, z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia spłaty kredytu wraz z oprocentowaniem i pozostałymi kosztami na wypadek śmierci, inwalidztwa, choroby lub bezrobocia konsumenta, 5) wynikających ze zmiany kursów walut.
2. Wzory obliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania określa załącznik do ustawy.
3. Metoda na obliczenie RRSO. Nowe brzmienie ust. 4 w części I załącznika weszło w życie z dn. 18.02.2006 r. (Dz.U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1316). RRSO oblicza się inaczej niż CKK z uwagi na uwzględnienie elementów nie branych pod uwagę przy CKK.
4. W celu obliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania uwzględnia się należności w wysokości z dnia zawarcia umowy, w tym opłaty, prowizje i koszty związane z udzieleniem kredytu, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 5 i 7, koszty ponoszone przez kredytobiorcę na podstawie odrębnych przepisów, związane z zabezpieczeniem ryzyka kredytowego, w tym koszty ustanowienia hipoteki, zastawu rejestrowego, ubezpieczenia kredytu, ubezpieczenia składników majątkowych związane z udzieleniem kredytu, opłaty za udzielenie pełnomocnictwa do rachunku bankowego, oraz koszty, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3.
4. Sankcja kredytu darmowego
Art. 15. 1. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę postanowień art. 4-7 treść zawartej umowy o kredyt konsumencki ulega zmianie w ten sposób, że konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, obowiązany jest do zwrotu kredytu bez oprocentowania i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy, z zastrzeżeniem ust. 3, w terminie i w sposób ustalony w umowie. Jeżeli umowa nie określa sposobu spłaty kredytu, konsument obowiązany jest do jego zwrotu w równych ratach, płatnych co miesiąc od dnia zawarcia umowy. Jeżeli umowa nie przewiduje terminu spłaty kredytu, konsument obowiązany jest do jego zwrotu w terminie pięciu lat.
VI.
Nieprawidłowo podane parametry umowy
1. Błąd krytyczny - wartość RRSO
element umowy: §5 ust.1
jest: 6.78 %
powinno być: 10,50 %
powód: roczna rzeczywista stopa oprocentowania, w przeciwieństwie do całkowitej kwoty kredytu, zawiera także koszt ubezpieczeń i innych opłat. Nie było to uwzględnione w stawce wykazanej w umowie. Koszt ubezpieczenia uwzględniony jest jako jednorazowa wpłata.
ewentualnie powinno być: 8,26 %
powód: przy założeniu, że koszt ubezpieczenia rozłożony jest jako opłaty roczne płatne na początku okresu. Pierwsza i ostatnia rata są mniejsze od pełnego roku, aby w sumie dać podaną w umowie cenę.
jest: 6.78 %
powinno być: 10,50 %
powód: roczna rzeczywista stopa oprocentowania, w przeciwieństwie do całkowitej kwoty kredytu, zawiera także koszt ubezpieczeń i innych opłat. Nie było to uwzględnione w stawce wykazanej w umowie. Koszt ubezpieczenia uwzględniony jest jako jednorazowa wpłata.
ewentualnie powinno być: 8,26 %
powód: przy założeniu, że koszt ubezpieczenia rozłożony jest jako opłaty roczne płatne na początku okresu. Pierwsza i ostatnia rata są mniejsze od pełnego roku, aby w sumie dać podaną w umowie cenę.
Wartości RRSO zostały policzone z uwzględnieniem obowiązującej w 2007 roku metody przedstawionej w Załączniku ust.4 t.j. z uwzględnieniem kosztów ubezpieczenia (§4 ust.4 pkt.a) i ustanowienia zabezpieczeń (§4 ust.4 pkt.b oraz §4 ust.4 pkt.c).
2. Błąd krytyczny - wartość łącznej kwoty wszystkich kosztów
element umowy: §4 ust.5
jest: 44 677,92 zł = 145 + 37 377,92 + 7 155,00
powinno być: 145 + 37 377,92 + 7 155,00 + 200 + 200 = 45 077,92 zł
powód: nie uwzględniono kosztów zabezpieczeń t.j. ustanowienia hipoteki (§4 ust.4 pkt.b oraz §4 ust.4 pkt.c).
jest: 44 677,92 zł = 145 + 37 377,92 + 7 155,00
powinno być: 145 + 37 377,92 + 7 155,00 + 200 + 200 = 45 077,92 zł
powód: nie uwzględniono kosztów zabezpieczeń t.j. ustanowienia hipoteki (§4 ust.4 pkt.b oraz §4 ust.4 pkt.c).
Podanie błędnej wartości łącznej kwoty wszystkich kosztów wynika z niechlujności kontraktowej. Nie można tego wyjaśnić omyłką pisarską, czy też brakim możliwości oszacowania wartości, ponieważ wszystkie koszty bank podał w samej umowie.
3. Błąd poboczny - wartość odsetek
element umowy: §4 ust.1 pkt.b)
jest: 37 377,92 zł
powinno być: 37 269,66 zł
powód: drobna rozbieżność wynikająca prawdopodobnie z niuansów w datach. Nie ma jednak powodu aby bank popełniał "niuanse w datach". Do obliczeń przyjęto ostatnią możliwą z umowy datę wypłaty (5 miesiąc) oraz termin spłaty długu 2037
4. Błąd poboczny - wartość CKK
element umowy: §4 ust.2
jest: 37 522,92 zł
powinno być: 37 414,66 zł
powód: drobna rozbieżność wynikająca prawdopodobnie z niuansów w datach. Nie ma jednak powodu aby bank popełniał "niuanse w datach". Do obliczeń przyjęto ostatnią możliwą precyzyjnie wynikającą z umowy datę wypłaty (5 miesiąc) oraz termin spłaty długu 2037.
powinno być: 37 414,66 zł
powód: drobna rozbieżność wynikająca prawdopodobnie z niuansów w datach. Nie ma jednak powodu aby bank popełniał "niuanse w datach". Do obliczeń przyjęto ostatnią możliwą precyzyjnie wynikającą z umowy datę wypłaty (5 miesiąc) oraz termin spłaty długu 2037.
VII.
Załączniki
1. Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20011001081
2. Formularz pomagający w ocenie błędów umowy o kredyt konsumencki, Umowa o mieszkaniowy kredyt konsumencki, wersja 2
3. Kolejne kroki wykazujące weryfikację wartości RRSO 8,26 % na podstawie algorytmu znajdującego się w załączniku do ustawy o kredycie konsumenckim z 2001 roku z późniejszymi poprawkami.
- weryfikacja RRSO - krok 1 z 5 - latex_PLN_1.pdf,
- weryfikacja RRSO - krok 2 z 5 - latex_PLN_2.pdf,
- weryfikacja RRSO - krok 3 z 5 - latex_PLN_3.pdf,
- weryfikacja RRSO - krok 4 z 5 - latex_PLN_4.pdf,
- weryfikacja RRSO - krok 5 z 5 - latex_PLN_5.pdf.
###
PS. W przypadku podjęcia starań o kredyt darmowy, pomogę w przygotowaniu obliczeń w przedstawionym w artykule formacie. Nie jest to jednak wymagane. Aby osiągnąć kredyt darmowy, wystarczy wykazać, że bank pominął ważne elementy kosztów do obliczenia RRSO. To lub jakikolwiek inny wymieniany w ustawie element informacyjny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz